സൗദി അറേബ്യ 50 വർഷം പഴക്കമുള്ള കഫാല സമ്പ്രദായം നിർത്തലാക്കി; കുടിയേറ്റ തൊഴിലാളികൾക്ക് നിർണ്ണായകമായ തൊഴിൽ പരിഷ്കരണം
ദശകങ്ങൾ പഴക്കമുള്ള കഫാല സമ്പ്രദായം
നിർത്തലാക്കി. ദശലക്ഷക്കണക്കിന് വിദേശ തൊഴിലാളികളുടെ ജീവിതത്തെയും അവകാശങ്ങളെയും നിയന്ത്രിച്ചിരുന്ന ഒരു തൊഴിലാളി സ്പോൺസർഷിപ്പ് രീതിയായിരുന്നു ഇത്.
2025 ജൂണിൽ പ്രഖ്യാപിച്ച ഈ തീരുമാനം രാജ്യത്തെ കുടിയേറ്റക്കാരുടെ ക്ഷേമവും തൊഴിൽ അവകാശങ്ങളും മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിനുള്ള ഒരു ചരിത്രപരമായ ചുവടുവയ്പ്പാണ്. ഈ പരിഷ്കരണം ദക്ഷിണ, തെക്കുകിഴക്കൻ ഏഷ്യയിൽ നിന്നുള്ള 13 ദശലക്ഷത്തോളം കുടിയേറ്റ തൊഴിലാളികൾക്ക് പ്രയോജനകരമാവുമെന്നാണ് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നത്."സ്പോൺസർഷിപ്പ്" എന്ന അറബി വാക്കിൽ നിന്ന് ഉരുത്തിരിഞ്ഞ കഫാല എന്ന വാക്ക് ഗൾഫിലെ ഒരു ജീവിതരീതിയെയാണ് പ്രതിനിധീകരിച്ചിരുന്നത്. അതിൽ തൊഴിലുടമകൾക്ക് അവരുടെ ജീവനക്കാരുടെ ജീവിതത്തിന്മേൽ മിക്കവാറും പൂർണ്ണമായ നിയന്ത്രണമുണ്ടായിരുന്നു. ജീവനക്കാർക്ക് ജോലി മാറാനോ, രാജ്യം വിടാനോ, നിയമസഹായം തേടാനോ കഴിയുമോ എന്ന് തീരുമാനിച്ചിരുന്നത് തൊഴിലുടമയായിരുന്നു.
1950-കളിൽ അവതരിപ്പിച്ച കഫാല സമ്പ്രദായം, എണ്ണ സമ്പന്നമായ ഗൾഫ് സമ്പദ്വ്യവസ്ഥകൾക്ക് ആവശ്യമായ കുറഞ്ഞ വേതനത്തിൽ ജോലി ചെയ്യുന്ന വിദേശ തൊഴിലാളികളുടെ ഒഴുക്ക് നിയന്ത്രിക്കുന്നതിനാണ് ആദ്യം രൂപകൽപ്പന ചെയ്തത്. ഈ സംവിധാനം അനുസരിച്ച്, ഓരോ കുടിയേറ്റ തൊഴിലാളിയും ഒരു പ്രാദേശിക സ്പോൺസറുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരുന്നു. കഫീൽ എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഇവർക്ക് തൊഴിലാളിയുടെ താമസത്തിനും, ജോലിക്കും, നിയമപരമായ പദവിക്കും മേൽ അധികാരം ഉണ്ടായിരുന്നു.
എങ്കിലും, പതിറ്റാണ്ടുകളായി ഈ ചട്ടക്കൂട് വ്യാപകമായ ചൂഷണങ്ങളുടെ ഉറവിടമായി മാറി. തൊഴിലുടമകൾക്ക് തൊഴിലാളികളുടെ പാസ്പോർട്ടുകൾ പിടിച്ചെടുക്കാനും, വേതനം വൈകിക്കുകയോ നിഷേധിക്കുകയോ ചെയ്യാനും, അവരുടെ സഞ്ചാരം നിയന്ത്രിക്കാനും കഴിഞ്ഞിരുന്നു. സ്പോൺസറുടെ അനുമതിയില്ലാതെ തൊഴിലാളികൾക്ക് ജോലി മാറാനോ, നാട്ടിലേക്ക് മടങ്ങാനോ, ദുരുപയോഗം ഉണ്ടായാൽ അധികാരികളെ സമീപിക്കാനോ കഴിഞ്ഞിരുന്നില്ല.
കഫാല സമ്പ്രദായത്തെ അവകാശ ഗ്രൂപ്പുകൾ "ആധുനിക അടിമത്തത്തോട്" താരതമ്യം ചെയ്തു. ഇത് തൊഴിലാളികളുടെ അടിസ്ഥാന സ്വാതന്ത്ര്യങ്ങൾ ഇല്ലാതാക്കുകയും ചൂഷണത്തിന് ഇരയാകാൻ സാധ്യതയുള്ള അവസ്ഥയിൽ അവരെ കൊണ്ടെത്തിക്കുകയും ചെയ്തു എന്ന് അവർ പറയുന്നു.
സംഘടനകൾ, അന്താരാഷ്ട്ര തൊഴിലാളി സംഘടനകൾ, വിദേശ ഗവൺമെൻ്റുകൾ എന്നിവരിൽ നിന്ന് വർദ്ധിച്ച വിമർശനങ്ങൾക്ക് വിധേയമായി. ഇൻ്റർനാഷണൽ ലേബർ ഓർഗനൈസേഷനും (ILO) നിരവധി എൻജിഒകളും ഗൾഫ് രാജ്യങ്ങൾ സ്പോൺസർഷിപ്പിൻ്റെ മറവിൽ നിർബന്ധിത തൊഴിലാളികളെയും മനുഷ്യക്കടത്തിനെയും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നുവെന്ന് ആരോപിച്ചു.
കഫാല സമ്പ്രദായം മനുഷ്യാവകാശഏകദേശം 13.4 ദശലക്ഷം കുടിയേറ്റ തൊഴിലാളികളാണ് സൗദി അറേബ്യയിലുള്ളത്. ഇത് രാജ്യത്തെ ജനസംഖ്യയുടെ ഏകദേശം 42 ശതമാനമാണ്. വീട്ടുജോലി, നിർമ്മാണം, കൃഷി, മറ്റ് മേഖലകൾ എന്നിവയ്ക്കായി സൗദി അറേബ്യ വിദേശ തൊഴിലാളികളെ ആശ്രയിക്കുന്നുണ്ട്. ഈ തൊഴിലാളികളിൽ പലരും ഇന്ത്യ, ബംഗ്ലാദേശ്, നേപ്പാൾ, ഫിലിപ്പീൻസ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്നുള്ളവരാണ്.